وجه بطلان نماز با ترک قرائت در یک فرع فقهی

مرحوم سید در فرع «إذا نوى الاقتداء بشخص على أنه زيد فبان أنه عمرو‌ فإن لم يكن عمرو عادلا بطلت جماعته و صلاته أيضا إذا ترك القراءة أو أتى بما يخالف صلاة المنفرد و إلا صحت على الأقوى»[1]، معتقد است که اگر به خیال اینکه امام جماعت زید است اقتدا کرد و متوجه شد عمرو است و قرائتش را به گمان صحت جماعت ترک کرد، نمازش باطل است، مرحوم آقای حکیم و آقای خوئی بدون اینکه به وجه فتوای سید و مبنای ایشان بپردازند، اشکال کرده‌اند که بر فرض بطلان جماعت، نماز فرادا می شود و به صرف ترک قرائت، وجهی برای بطلان نماز...

ادامه مطلب...

شمول یک روایت نسبت به متعارضین

از جمله روایاتی که شاید گفته شود مربوط به باب تعارض است، روایت «إِذَا سَمِعْتَ مِنْ أَصْحَابِكَ الْحَدِيثَ وَ كُلُّهُمْ ثِقَةٌ فَمُوَسَّعٌ عَلَيْكَ حَتَّى تَرَى الْقَائِمَ فَتَرُدَّهُ عَلَيْهِ»‌[1]است، به این بیان که اگر احادیث رسیده از ثقات با یکدیگر تعارض کرد مردم مخیرند به هر کدام از آنها عمل کنند تا امام را ملاقات کنند و حکم را از او بپرسند. آقای خوئی بر این عقیده است که این روایت مربوط به حجیت خبر ثقه است.[2] در این نوشتار درصدد بررسی ارتباط این روایت به باب تعارض هستیم. اولین قرینه که به...

ادامه مطلب...

خرید و فروش کدام سگ‌ها حلال است؟

خرید و فروش سگ در بین امامیان حرام است و در بین فقیهان مخالفی برای این حکم نیست؛  اما این حکم استثنائاتی دارد. در ادامه ادلۀ اصل این حکم و همچنین استثنائات از آن بررسی می‌شود. بررسی ادلۀ حکم حرمت برای حرمت معاملۀ انواع سگ، به دلایل مختلفی تمسک شده است. در میان روایات، از یک سو به روایتی که اختصاص به بحث دارد تمسک شده است. این روایت به روشنی پولی را که در مقابل سگ پرداخت می‌شود، حرام دانسته و می‌فرماید: « ثَمَنُ الْكَلْبِ سُحْتٌ».[1] همچنین با توجه به نجس بودن سگ، خرید و فروش آن ذیل عموم...

چارچوب حقوق زوجۀ کتابیه

برخی از فقهیان، ازدواج با زنان اهل کتاب را جایز می‌دانند. حال بنا بر جواز این ازدواج، آیا تمام حقوق زوجیت برای چنین زوجه‌ای ثابت می‌شود؟[1] اثبات جمیع حقوق برای زوجۀ کتابیه  به نظر فقیهانی چون شهید ثانی در قواعد[2] و دیگرانی چون محقق کرکی[3] و کاشف اللثام[4]، تمام حقوق زوجیت برای زوجۀ کتابیه ثابت است. دلیل این حکم اصل ثبوت حقوق زوجیت برای هر زنی است که عنوان زوجه بر او صدق کند. همان‌‌گونه که ادلۀ حقوق زوجه نیز مطلق است و هر زوجه‌ای که در چارچوب شرع ازدواج با او صحیح باشد را شامل می‌شود؛ حتی زوجۀ کتابیه....

استثنا از جواز نیابت از مکلف زنده در عبادات

نیابت از مکلف زنده در عبادات واجب مثل نماز، روزه و... جایز نیست[1]؛ چراکه صحت عبادات مبتنی بر وجود امر شارع است و امر شارع به خود مکلف متوجه است؛ نه شخص دیگری به جای او؛ بنابراین امتثال امر، به واسطۀ عمل شخص دیگری حاصل نخواهد شد. البته این حکم یک استثنا دارد: استثنا از حکم عدم جواز نیابت از زنده تنها در حج است که می‌توان از مکلف زنده نایب شد؛ البته به شرط آنکه مانعی از انجام حج برای مکلف وجود داشته باشد؛ مثل مریضی، یا حضور دشمنی که باعث ایجاد ترس از حفظ جان برای مکلف باشد...