معرفی پژوهشکده
- توضیحات
- دسته: درباره ما
- منتشر شده در شنبه, 17 بهمن 1394 07:41
- نوشته شده توسط سید حسن
مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام در اردیبهشت ماه سال 1391 با هدف احیاء آثار فقیه برجسته مرحوم آیت الله سید احمد شبیری زنجانی (قدس سره)، تدوین و نشر آثار علمی حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مدّظلّه) و برطرف کردن نیازهای موجود در بخش متون درسی حوزه علمیه، فعالیت خود را آغاز کرد.
این مرکز که تحت اشراف آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مدّظلّه) قرار دارد با تشکیل معاونت های علمی- پژوهشی و بهره مندی از استادان و نخبگان حوزه علمیه با به کارگیری شیوه های نوین تحقیقاتی، تلاش می کند تا در حوزه علوم فقه، اصول، رجال، فقه الحدیث و تبیین الاحکام منشأ اثر بوده و خلأهای موجود را پوشش دهد.
خلاصه ای از شرح فعالیت های مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام:
بخش استفتائات
با عنایت به اینکه پاسخگویی به سوالات شرعی و استفتائات مقلدین آیت الله العظمی شبیری زنجانی(مدّظلّه) از سال 1373 با اعلان مرجعیّت ایشان از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم آغاز شد، اما معاونت استفتائات در اردیبهشت ماه 1391 به حسب احساس نیاز و به منظور استفاده از تکنولوژی های ارتباطی روز، پاسخگویی سریع به استفتائات و تنظیم کتاب استفتائات معظّم له ، با ساختاری جدید و به عنوان یکی از زیرمجموعه های مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام شروع بکار کرد.
این معاونت با بهره گیری از سامانه های به روز پیامکی و اینترنتی، تلاش دارد در کوتاه ترین مدت به استفتائات واصله پاسخ می دهد.
شایان ذکر است این معاونت با جمع آوری استفتائات از سال 73 و استخراج مسائل شایع ، بانک اطلاعاتی جامعی از سوالات فقهی را در اختیار دارد.
با اهتمام این معاونت کتاب استفتائات آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مدّظلّه) در 4 جلد در حال تدوین و تنظیم است.
تصحیح رساله و مناسک حج معظم له طبق آخرین آرای فقهی ایشان، ترجمه رساله به زبان اردو، تدوین رساله جامع با ساختاری نوین و اقسام کتب استفتائات تخصصی همانند استفتائات پزشکی، استفتائات دانشجویی و ... از برنامه های آینده این معاونت به شمار می رود.
بخش دروس خارج
بخش دروس خارج
این معاونت در سال 1391 با انگیزه تنظیم هدفمند درس‌های خارج حضرت آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی، به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام شروع به فعالیت کرد.
معظم له بیش از چهل و پنج سال است که به تدریس خارج فقه مشغول هستند و تدریس کتابهای حج، اجاره، خمس، نکاح، صوم و اعتکاف و بیع را به پایان رسانده‌اند. ایشان اکنون به تدریس "کتاب المضاربه" مشغولند. درس خارج ایشان دریایی است که گنج‌های ارزشمندی از علوم حوزوی در آن یافت می‌شود که متأسفانه در سال‌های گذشته این علوم به نحو شایسته منتشر نشده و از آن بهره کافی برده نشده است.
این معاونت بعد از تدوین و تنظیم دروس خارج ایشان، مطالب علمی را در عناوین ذیل ارائه می دهد، که عبارتند از: احکام، اصول، رجال، قواعد فقهی، ایات الاحکام، نکات علمی.
در مرحله اول محققین مرکز که از طلاب ممتاز و نخبه هستند با مطالعه و بررسی دقیق دروس خارج معظم له مباحث مرتبط هر عنوان را استخراج می کنند.
در مرحله دوم مطالب مرتبط در کنار هم قرار گرفته و به صورت مقاله ارائه می¬شود که تا کنون چندین مقاله در موضوعات مختلف مانند انصراف، انسداد، علت و حکمت به چاپ رسیده است.
اهداف این معاونت عبارتند از:
1. تصحیح مسائلی از رساله که با توجه به درس خارج فقه معظم له تغییر کرده است.
2. تنظیم موسوعه‌ای که شامل کتب تمام دروس معظم له شود.
3. تنظیم نظرات معظم له به عنوان حاشیه بر کتابهای بزرگان.
4. تنظیم کتاب‌هایی از معظم له در موضوعات مختلف مانند: اصول، رجال، فقه و ... .
بخش تدوین متون درسی
معاونت تدوین متون درسی و کمک درسی حوزه در ابتدای سال 1392 بر اساس نیاز سطوح مختلف حوزه به متون آموزشی منسجم و استاندارد در مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام کار خود را آغاز کرد.
نیازسنجی و شناسایی متونی که جای خالی آنها در حوزه به عنوان متن درسی یا کمک درسی محسوس است و تهیه طرح تدوین آنها، اولویت‌بندی طرح‌ها و ارجاع آنها به گروه‌های مرتبط و اجرایی کردن طرح‌ها از مهم‌ترین اهداف این معاونت است .
از آنجا که فقدان متن آموزشی کاربردی در علم رجال بیشتر از سایر دروس حوزوی احساس می‌شد، تدوین متون درس رجال در اولویت قرار گرفت.
پس از بررسی‌های کارشناسی در کارگروه تدوین متون، کتاب رجال در دو سطح "بازیابی سند" و "ارزشیابی سند" با توجه به مبانی و ارشادات استاد محترم حضرت حجه الاسلام و المسلمین سید جواد شبیری (زید عزه) در حال تدوین است.
بخش تحقیق جامع آراء قدماء
معاونت تحقیق جامع آراء قدماء در بهمن ماه سال 1391 به عنوان یکی از معاونت های مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام فعالیت خود را آغاز کرد.
هسته اولیه این معاونت با پیشنهاد حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله) مبنی بر احیاء کتاب (آراء الامامیه) اثر ارزشمند مرحوم آیت الله سید احمد زنجانی (قدس سره) تشکیل شد و در ادامه بررسی ها، پیشنهاد تحقیق بر روی نظرات مشهور امامیه مطرح و مورد استقبال معظم له قرار گرفت.
بدین ترتیب گروهی با هدف تحقیق جامع در آراء و مدارک و اجماعات فقه قدماء شکل گرفت.
معاونت تحقیق جامع در آراء امامیه با مبنا قرار دادن بیش از 60 اثر معتبر از تالیفات فقهای امامیه ( تا قبل از علامه حلی) فعالیت خود را برای تهیه یک نرم افزار جامع آغاز کرد.
کارگروه تنظیم و نشر آثار آیت الله سید احمد شبیری زنجانی (قدس سره)
این کار گروه در سال 91 با هدف تنظیم ونشر آثار والد حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مدظله) شروع به کار کرد. مرحوم آیت الله سید احمد شبیری زنجانی دارای عناوین متعددی کتاب با موضوعات مختلف است که این کار گروه با تنظیم و در بعضی موارد تلفیق آثار به جامانده از ایشان 22 جلد کتاب را در دستور کار دارد.
از آثار ایشان می توان به الکلام یجر الکلام ، ایضاح الاحوال فی احکام الطارئه علی الاموال، بین السیدین، الهدی فی الفرق بین احکام الرجال و النسا، مستثنیات الاحکام، افواه الرجال و... اشاره داشت.
شایان ذکر است این کتب در ابتدا نسخ خطی بوده اند که بعد از تایپ و دو مرتبه تصحیح به مرحله تحقیق، ویرایش و صفحه آرایی رسیده است.