«متن فهمی فقیهانه» منتشر شد
- توضیحات
- :::
- دسته: خبرنامه پژوهشی |
- منتشر شده در پنج شنبه, 29 آذر 1403 07:26 |
کتاب «متن فهمی فقیهانه» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عشایری منفرد که به مسئله متن فهمی فقیهان عرب زبان و فقیهان غیر عرب زبان، دشواری‌ها و راه‌حل‌های آن می‌پردازد، به صورت کاربردی و کارگاهی با نمونه‌های عینی به رشته تحریر در آمده، توسط نشر ادیب فقه جواهری با تقریظ استاد ابوالقاسم علیدوست به زیور طبع آراسته شده است.
این کتاب به مسئله متن فهمی فقیهان عرب زبان و فقیهان غیر عرب زبان می‌پردازد و از دشواری‌های مشترک و مختص هریک از دو گروه سخن به میان می‌آورد و به ارائه راه حل اهتمام دارد.
نگارنده معتقد است دشواری و امکان وقوع خطا در مراحل مختلف متن‌فهمی برای فقیهان عرب‌تبار و فقهیان غیرعرب را در هر یک از این مراحل ابتدا باید به صورت نظری مورد مطالعه قرار داد تا معلوم شود که آیا فهم متون دینی فقط برای فقهیان غیرعرب دشوار است یا برای فقهیان عرب‌تبار نیز دشواری‌هایی دارد؟ سپس با جستار در آثار فقهی هریک از دو گروه باید دید که در آثار فقهی هر یک از دو گروه به صورت واقعی و عملی دشواری‌های واقعی هر یک از این دو گروه چه بوده است؟ در پایانِ هر بخش سازوکاری نیز برای آسان‌‌سازی دشواری‌های متن‌فهمی و پرهیز از خطاها ارائه کرد.
براین اساس نویسنده برای حل مسأله تحقیق، به این سوال اصلی پاسخ داده که مشکلات متن‌فهمی فقیهان عرب و غیرعرب چیست و برای هر مشکل چه راه‌حلی وجود دارد؟ و برای حل این مساله این به این سوالات فرعی پرداخته شود:
«دشورای‌های مشترک فقیهان عرب و غیرعرب در فهم مدلول‌های تصوری چیست و چه راه‌حلی برای آنها وجود دارد؟»، «دشورای‌های مشترک فقیهان عرب و غیرعرب در فهم مدلول‌های تصدیقی چیست و چه راه‌حلی برای آنها وجود دارد؟»، «دشورای‌های اختصاصی فقیهان عرب در فهم متن چیست و چه راه‌حلی برای آنها وجود دارد؟»، «دشورای‌های اختصاصی فقیهان غیرعرب در فهم متن چیست و چه راه‌حلی برای آنها وجود دارد؟»
چهار سوال فرعی این تحقیق در چهار فصل جداگانه بررسی می‌شود. پیش از این چهار فصل، مبادی تصوری و تصدیقی بحث نیز در یک فصل مقدماتی مستقل تبیین می‌شود. در هرفصل تعدادی از مشکلات متن فهمی مطرح و برای برون رفت از آن مشکلات راه حلهایی نیز پیشنهاد می‌شود.
اما آنچه مهم است در خلال طرح مشکلات و ارائه راه‌حل‌ها، به جای تکیه بر مثال‌های فرضی و تخیلی، با مرور متون فقهی، از نمونه‌های عینی و واقعی زیادی استفاده شده که فقیه در گرماگرم استنباط حکم شرعی از یک متن، با مشکلاتی مواجه شده است. همین ویژگی اخیر، باعث شده است این کتاب، برای فقه‌آموزان جوانی که تمرین استظهار و متن‌فهمی فقیهانه برایشان مطلوب است خواندنی شود.
در تقریظ استاد علیدوست بر کتاب «متن فهمی فقیهانه» می‌خوانیم: دانش فقه که عهده‌دار کشف شریعت است، بر بنیان فهم متن می‌چرخد؛ مسأله متن فهمی فقیهان عرب و غیر عرب و کشف دشواری‌های ویژه و مشترک این دو گروه و ارائه راه حل عبور از این مشکلات از مسائل پیچیده و چند ساحتی دانش فلسفه فقه است.
از زمانی که مرحوم صاحب جواهر از واژه «فقه الأعاجم» بهره برد، اصل این مسأله و پرسش مرتبط با آن پا به عرصه گذاشت، اما تا کنون پرداختی عمیق و فقیهانه بر آن، صورت نگرفته بود.
اکنون که کتاب وزین (متن فهمی فقیهانه) اثر فاضل ارجمند حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای محمد عشایری منفرد وفقه‌الله‌تعالی به رشته تحریر در آمده است، آن پرسش کهن، علاوه بر آنکه عمقی بیشتر یافته، مورد پژوهش و تحلیل قرار گرفته است. تتبع گسترده در متون امامیه و غیر امامیه به منظور رویکرد تطبیقی و مصداقی با تحلیل و نوآوری از ویژگی‌های این اثر ممتاز است.
ورود به این مسأله پیچیده و چند ساحتی که از سویی مرتبط با علوم ادبی و دانش منطق و از سوی دیگر با فقه و اصول و فلسفه فقه در پیوند است، از آن فاضل گرانمایه مورد انتظار است که سالیانی دراز در حلقه درسی اینجانب با کمال جدیت، استقامت و دقت نظر در وصول به قوه استنباط تلاش کرده و خلق این اثر خود گواه وصول به مقصود است، بحمدالله هم اکنون در عداد فضلای گرانقدر حوزه علمیه قم است که به تدریس و تحقیق اهتمام دارند.
خداوند علیم را شاکرم که این نهال علم و ادب و تقوی بارور گشته است و از محضر قدسش خاضعانه خواهانم تا فیض خود را پیوسته بدارد و آن را شجره‌ای طیبه سازد که اصلها ثابت و فرعها فی السماء و حاصل این تعلیم و تعلم برای خودش را مقامی عظیم در ملکوت آسمان‌ها قرار دهد بحق محمد و آل محمد صلوات الله علیهم اجمعین.
گفتنی است، کتاب «متن فهمی فقیهانه» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عشایری منفرد، مدرس دروس عالی حوزه علمیه قم در ۳۴۲ صفحه از سوی انتشارات ادیب فقه جواهری منتشر شده است.
علاقه‌مندان برای خرید آنلاین کتاب با پست رایگان می‌توانند از (اینجا) اقدام نمایند و یا با شماره تلفن ۰۹۱۹۷۴۵۹۰۶۳ تماس حاصل نمایند.
منبع خبر: شبکۀ اجتهاد