به گزارش خبرنامه پژوهشی وبسایت مرکز فقهی امام باقر علیه السلام به نقل از شفقنا، این کتاب، بخشى از سلسله دروس خارج فقه مسائل مستحدثه حجت الاسلام والمسلمین ربانى بیرجندى است که در موضوع تلقیح مصنوعى و براساس کتاب تحریر الوسیله مرحوم امام خمینى ارائه شده و در واقع شرحى مبسوط بر فتاوا و مبانى فقهى بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامى است.
تلقیح مصنوعى به عنوان یکى از روش هاى نوین باردارى توانسته است پاسخى باشد براى خانواده هایى که سالیان متمادى در حسرت و آرزوى داشتن فرزند به سر مى برند، لکن یکى از دغدغه هاى جدّى و مهم جامعه اسلامى مباحث فقهى و شرعى روشهاى مختلف تلقیح مصنوعى است که در این کتاب، استاد ضمن بررسى روشهاى متفاوت آن با نگاهى دقیق و مجتهدانه احکام فقهى و آثار و نتایج روشهاى گوناگون، تلقیح را تبیین کرده است.
این کتاب توسط انتشارات حوزه علمیه خراسان و به اهتمام هیئت اندیشه ورز دین، سلامت و سبک زندگی منتشر شده است.
این هیئت اندیشه ورز در سالهای اخیر با برگزاری دروس خارج در موضوعات پزشکی توانسته است اقدام ارزشمندی در تحول دروس خارج حوزه علیه مشهد ایفا کند که اثر مزبور حاصل یکی از این دروس است.
در بخش نخست این کتاب تعریف لغوی و اصطلاحی تلقیح و پیشینه بحث فقهی از تلقیح مطرح شده است، در این باره می خوانیم:
«بسیارى از نویسندگان به تاریخ بحث تلقیح، شیوه پیدایش آن و عکس العمل دانشمندان مذهبى پیرامون آن متعرّض شده اند، ولى کتاب «أطفال الأنابیب بین العلم والشریعه» تألیف دکتر زیاد احمد سلامه و مقاله «التلقیح الصناعی بین العلم والشریعه» تألیف السیّد شهاب الدین الحسینى، بسیار مناسب است این مقاله قبلاً در مجلّه فقه اهل البیت فارسى و عربى چاپ شده، و در کتاب «قرائات فقهیّه معاصره» (ج۱ ص۱۶۷) نیز تجدید چاپ شده است.
این دو کتاب و نیز مقاله مذکور، تاریخ پیدایش مقوله تلقیح صناعى را خوب پیگیرى کرده و از عکس العمل هاى مثبت و منفى دانشمندان الهى گزارش داده اند. نمى توان گفت بعد از موافقت پزشکان که این کار را به ثمر رساندند دانشمندان الهى اتفاق داشته باشند، ولى با گذشت زمان مسأله رام تر و آرام تر شد و بیشتر الهیّون به جواز آن حکم کرده اند.»
سپس فروع و صور مختلف تلقیح مورد بررسی قرار گرفته است، مانند تلقیح بین زوج و زوجه و تلقیح بین اجنبی و اجنبیه، و ادله قائلین به جواز و حرمت تلقیح در این موارد ذکر و تحلیل شده است.
از مباحث دیگر مطرح شده در کتاب «بررسی فقهی مساله تلقیح مصنوعی» حکم لوازم حرام تلقیح است، مانند نظر به اجنبیه، استمناء، ادخال نطفه در رحم اجنبیه و باردار شدن زنان باکره.
همچنین حکم فرزند متولد شده از روشهای باروری مصنوعی به تفصیل بررسی و تحقیق شده است.
در بخشی از اثر مزبور برخی از قواعد فقهیه مرتبط مانند قاعده فراش و قاعده احتیاط در فروج مورد بحث قرار گرفته است.
بررسی حکم ارث در موارد تلقیح مصنوعی، رحم اجاره ای، فریز کردن نطفه و تخمک نیز در این کتاب مطرح شده است.
از ویژگیهای کتاب مزبور تتبع و تحقیق کامل و جامع استاد و اشاره به اقوال مختلف و منابعی به این بحث پرداخته اند می باشد.