نگاهی به برنامه‌های جدید دفتر تدوین متون درسی حوزه
- توضیحات
- :::
- دسته: خبرنامه پژوهشی |
- منتشر شده در چهارشنبه, 30 فروردين 1396 07:53 |
به گزارش خبرنامه پژوهشی مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)، به نقل از خبرگزاری «حوزه»، دفتر تدوین متون درسی حوزه از دوسال گذشته شکل جدیدی به خود گرفته است. پیش از آغاز کار عملیاتی دفتر، تلاش شد نقشه راهی ترسیم و سیاست های حاکم بر تدوین متون طراحی شود ، دربخش نخست معرفی دفتر تدوین متون درسی حوزه به گزیده ای از فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص تحول در متون درسی حوزه های علمیه در سال86 و معرفی اجمالی این دفتر می پردازیم .
دفتر تدوین متون درسی حوزه از دوسال گذشته به تدبیر مدیریت وقت حوزه شکل جدیدی به خود گرفت، پیش از آغاز کار عملیاتی دفتر، تلاش شد نقشه راهی ترسیم و سیاست های حاکم بر تدوین متون طراحی شود."توجه و استفاده حداکثری از سنت های حوزه"، "احیاء روحیه تحقیق و پژوهشگری"، "توجه به نیازهای روز طلاب از جمله توجه به تحقیق از پایه اول در دروس مختلف با رعایت تناسب"، "توجه به تراث و پرهیز از قطع ارتباط طلاب با آن"، "توجه به مسائل جدید و روز به ویژه در مباحث اعتقادی"، "توجه به ویژگی ها، شرایط و حساسیت های خاص حوزه"، "طراحی فرآیند تدوین و تاکید بر اجرای حداکثری آن در مقام عمل" و "تاکید بر بهره مندی از اساتید توانمند" بخشی از مهم ترین سیاست ها و اصول حاکم در دفتر تدوین متون درسی است.
مولفان باید دارای سطح چهار، ده سال سابقه تدریس در آن موضوع خاص، کارهای تالیفی و آشنا با استانداردهای تدوین متن باشند . ناظر علمی بر رعایت تنظیم متون بر اساس سرفصل های گروه علمی نظارت می کند. اعضای گروه های علمی دفتر تدوین متون درسی از چهره های معتقد به طرح تحول حوزه و معتقد به انقلاب می باشند. در تدوین کتب درسی با رعایت تراز علمی به تفکیک کتاب های دوره سیکل از دیپلم و بالاتر در حد امکان توجه می شود، این تفکیک در لایه های نخست در نحو و منطق مقطع سیکل انجام شد.
در معارف و عقاید یک دوره نقلی نگارش شد؛ در بحث صرف و نحو هزار آیه و روایت در این کتاب استفاده شد.
همچنین در "سیوطی" متناسب با ابواب مثال هایی استفاده شد که دارای پیام اعتقادی و اخلاقی دارد. بهره مندی از عقل جمعی و پذیرش نقد و اعتقاد به ضرورت ارتقای کار و توقف در حد خاصی از جمله برگزاری نشست های متعدد با ناقدان و مدرس کتاب ها در دستور کار دفتر تدوین متون درسی بوده است. علاوه بر ارزیابی پیش از تولید متون درسی، از بعضی اساتید دعوت شدند و نظرخواهی شفاهی و مکتوب صورت می گیرد.
شرح وظایف مرکز تدوین منابع آموزشی
*پیشنهاد سیاستهای کلان،اجرایی و برنامه‌های بلند مدّت، میان مدّت و سالانه تدوین منابع آموزشی؛
*بازخوردگیری، ارزیابی و به‌سازی مستمر منابع آموزشی؛
*بروز رسانی و پیشنهاد فرآیند‌ها و استانداردهای تدوین منابع آموزشی متناسب با مقتضیات حوزه به شورای سیاست‌گذاری؛
*تألیف و تدوین منابع آموزشی حوزه‌های علمیه در چارچوب برنامه‌های درسی، سفارش‌ها و اولویت‌های اعلام شده؛
*بررسی و تأیید انطباق منابع آموزشی پیشنهادی (موجود) با استانداردها و سرفصلهای کتاب درسی؛
*ارائه استانداردها و نظارت بر چاپ و نشر منابع آموزشی؛
*صدور مجوز چاپ و تجدید چاپ منابع آموزشی در چارچوب قوانین و مقررات؛
*تشکیل گروه‌های علمی از اساتید و افاضل حوزه‌های علمیه؛
*همکاری و ارتباط با مراکز علمی و حوزوی به منظور استفاده از توانمندی‌های یکدیگر؛
*ایجاد زمینه اجماع نسبی اساتید و نخبگان حوزوی نسبت به تولیدات مرکز؛
*طراحی و برگزاری همایش، نشست و کارگاه‌های علمی؛
*ارتقاء سطح توانمندی‌های نیروهای اداری و علمی مرکز پس از تصویب در شورای سیاست‌گذاری؛
*بهره‌گیری از فناوری‌های روزآمد (اعم از نرم افزاز و فضای مجازی) در راستای مأموریت‌های مرکز در چارچوب مقررات.
*برخی از سیاست‌ها و اصول حاکم در تدوین منابع آموزشی
*توجه و استفاده حداکثری از سنتهای حسنه حوزه؛
*مد نظر قرار دادن نگرانی ها و حساسیت های بزرگان حوزه در متون؛
*مدنظر قرار دادن تجارب حوزه‌ای، ملی و فراملی؛
*رعایت حداکثری سرفصلهای مصوب ابلاغی؛
*نوآوری در متون با رعایت گفتمان ادبی کهن حوزه؛
*رسیدن به اجماع نسبی نخبگانی در هر رشته؛
*بهره‌مندی از عقل جمعی و تشکیل سلسله نشست های نقد متون با طلاب و اساتید؛
*طراحی فرایند تدوین و تاکید بر اجرای حداکثری آن در مقام عمل؛
*رعایت نگاه تحقیقی و روحیه پژوهشی ، روحیه اخلاقی و معنوی و نگاه تبلیغی ترویجی و اشاعه اندیشه در درون متون ، منابع و کمک درسی؛
*توجه به مسایل جدید و روز به‌ویژه در مباحث اعتقادی؛
*تعامل سازنده و فعال با مراکز دیگری حوزوی مثل حوزه نجف، مشهد، خواهران، سفیران هدایت و جامعه المصطفی و ...؛
*تغییر در متون معطوف به اصلاح و تکامل؛
*در نظر گرفتن سطح متوسط طلاب در برنامه ریزی، طراحی و تدوین متون مختص به هریک از سطوح آموزشی؛
*تفکیک کتابهای دوره سیکل از دیپلم و بالاتر در حد امکان؛
* رعایت تدریج و پرهیز از شتابزدگی در کارها؛
*روان و وزین بودن متن؛
*زیبایی متن در محتوا و شکل؛
*تاکید خاص به بهره‌مندی گسترده از آیات و روایات به اشکال مختلف در دروس مختلف؛
*رعایت تنوع مشارب و مکاتب در گروه ها و رشته‌ها؛
*توجیه و ریل گذاری برای پذیرش و زمینه سازی تدوین متون جدید؛
*توجیه و بازسازی اساتید نسبت به متون جدید؛
*ایجاد تعامل و حلقه وصل میان کارگروه نقشه جامع رشته ای و کارگروه‌های مرکز تدوین منابع آموزشی از طریق عضویت آنها در این کارگروه ها؛
*شناسایی نهادهای دیگر جهت واسپاری و سفارش دادن با نظارت گروه تدوین متون در برخی موارد؛
*تشکیل بانک اطلاعاتی متون موجود جهت اصلاح و تکمیل آنها برای نزدیک شدن به سرفصلها در عین تولید جدید؛
*تشکیل بانک اطلاعاتی اساتید و بهره‌مندی از اساتید توانمند، با تجربه مفید و مسلط بر فرهنگ حوزه و استانداردهای تدوین متن آموزشی؛
*ترکیب«مولف یا مولفان، ناظر علمی، ارزیابان، گروه علمی، اداره استاندارد» در تولید اولیه اثر؛
*طراحی الگوی راهنمای تدریس متون درسی و کمک درسی؛