برخی از فقهیان، ازدواج با زنان اهل کتاب را جایز میدانند. حال بنا بر جواز این ازدواج، آیا تمام حقوق زوجیت برای چنین زوجهای ثابت میشود؟[1] اثبات جمیع حقوق برای زوجۀ کتابیه به نظر فقیهانی چون شهید ثانی در قواعد[2] و دیگرانی چون محقق کرکی[3] و کاشف اللثام[4]، تمام حقوق زوجیت برای زوجۀ کتابیه ثابت است. دلیل این حکم اصل ثبوت حقوق زوجیت برای هر زنی است که عنوان زوجه بر او صدق کند. همانگونه که ادلۀ حقوق زوجه نیز مطلق است و هر زوجهای که در چارچوب شرع ازدواج با او صحیح باشد را شامل میشود؛ حتی زوجۀ کتابیه....
نیابت از مکلف زنده در عبادات واجب مثل نماز، روزه و... جایز نیست[1]؛ چراکه صحت عبادات مبتنی بر وجود امر شارع است و امر شارع به خود مکلف متوجه است؛ نه شخص دیگری به جای او؛ بنابراین امتثال امر، به واسطۀ عمل شخص دیگری حاصل نخواهد شد. البته این حکم یک استثنا دارد: استثنا از حکم عدم جواز نیابت از زنده تنها در حج است که میتوان از مکلف زنده نایب شد؛ البته به شرط آنکه مانعی از انجام حج برای مکلف وجود داشته باشد؛ مثل مریضی، یا حضور دشمنی که باعث ایجاد ترس از حفظ جان برای مکلف باشد...
رمی جمرات در شب جایز نیست. این حکم مورد تصریح فقهای شیعه قرار گرفته است؛ سید مرتضی، سلار، ابوالصلاح، ابن حمزه، علامه در ارشاد، تحریر [1] به این حکم تصریح کردهاند و به نظر شیخ طوسی، حتی اگر حجگزار در طول روز موفق به انجام این واجب نشد، در روز بعد قضا میکند، ولی شب رمی نمیکند.[2] دلیل این حکم، روایات است. بررسی دلیل مسأله در این رابطه دو دسته از روایات وارد شدهاند: دستۀ اول: وقت از طلوع تا غروب آفتاب است. روایاتی همچون صحیحۀ منصور بن حازم و ابو بصیر از امام صادق علیه السلام که میفرماید: أَبُو...
به گزارش خبرنامه پژوهشی مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ایسکا (پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) صدویکمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه به همت اداره نشریات و پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات این شماره بر روی سامانه این نشریه به آدرس http:jf.isca.ac.ir نمایه گردید.
«نقش کارآمدی حکم شرعی در مقام استنباط احکام اجتماعی» نوشته حسنعلی علیاکبریان؛ «معیار و ضابطه اتلاف» اثر احمد دیلمی؛ «گستره و روششناسی فقه الاجتماع» به قلم عبدالحسین خسروپناه و مجید رجبی؛ «نفی تلازم وجوب حفظ نظام سیاسی با مشروعیت آن» اثر سیدضیاء مرتضوی؛ از جمله مقالات این شماره است. همچنین «خیار غبن حادث در عقد اجاره» نوشته ابوذر ابراهیمی ترکمان؛ «جواز یا حرمت دستبوسی از منظر فقه مذاهب اسلامی»، به قلم محمدحسین مختاری و عبدالصمد علیآبادی؛ «مجازات ارتداد، مقابله با توطئهگران علیه انسجام جامعه اسلامی یا تحدید آزادی بیان» اثراحمد باقری و مسعود مکارم؛ از دیگر مطالبی است که در این شماره منتشر شده است.
علاقمندان میتوانند این شماره از فصلنامه فقه را به صورت آنلاین دریافت نمایند.
برای دریافت فایل اینجا را کلیک کنید.